Juncker waarschuwt: permanente grenscontroles bedreigen Schengen!

Juncker waarschuwt: permanente grenscontroles bedreigen Schengen!

Vandaag, 8 juni 2025, gaf de voormalige voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, commentaar op de opnieuw ingevoerde grenscontroles in Europa. In een interview met het Duitse persbureau waarschuwde Juncker de EU-landen dat deze controles niet de norm mogen worden. De politieke analist benadrukt dat grenscontroles momenteel opnieuw gepland zijn in 10 van de 27 EU-landen.

Juncker bekritiseerde de roep om permanente grenscontroles in Duitsland en sprak de verwachting uit dat bondskanselier Friedrich Merz op tijd zou ingrijpen. De controles aan de grens met Luxemburg zijn bijzonder pijnlijk, omdat ze niet alleen de grensoverschrijdende betrekkingen onder druk zetten, maar ook de feeststemming in de context van de komende veertigste verjaardag van het Akkoord van Schengen temperen. De overeenkomst, in 1985 ondertekend door Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, België en Nederland, legde de basis voor een grens zonder controles tussen de lidstaten. Juncker ziet de Schengenzone, die vandaag de dag 29 staten omvat met ongeveer 420 miljoen inwoners, als een centraal onderdeel van de Europese droom.

Het Schengengebied in gevaar

Juncker waarschuwde dringend dat de normalisering van de grenscontroles het einde van het Schengenakkoord zou kunnen betekenen. Een van de uitdagingen waarmee Europa wordt geconfronteerd, is het beheer van de migratie aan de buitengrenzen van de EU. Volgens Europarl.europa.eu waren er in 2015 maar liefst 1,83 miljoen illegale grensoverschrijdingen. Dit cijfer daalde tot 200.000 in 2021, wat de inspanningen van de EU aantoont om de controles te verscherpen en asielaanvragen efficiënter te verwerken.

De afgelopen jaren heeft de EU nieuwe instrumenten en agentschappen ontwikkeld om haar buitengrenzen te beveiligen. Deze omvatten het Schengeninformatiesysteem, het Visuminformatiesysteem, het Europees Grens- en Kustwachtagentschap (Frontex) en een inreis- en uitreisregistratiesysteem. Daarnaast werd een nieuwe begroting voor het Integrated Border Management Fund (IBMF) voor 2021-2027 goedgekeurd, waarin 9,88 miljard euro is opgenomen. Het doel van dit fonds is om de grensbeheercapaciteit van de lidstaten te verbeteren en de grondrechten te waarborgen.

De rol van Duitsland in Europa

Juncker benadrukte de bijzondere rol van Duitsland in de Europese Unie en uitte zijn bezorgdheid over de achteruitgang van een duidelijk Europees beleidsdiscours. In het bijzonder constateert hij een toename van populistische tendensen bij traditionele politieke partijen, wat ook tot uiting komt in de verkiezingsresultaten in landen als Polen. De huidige situatie vereist een pan-Europese discussie over de vluchtelingenkwestie en een versterking van de bescherming van de buitengrenzen van de EU.

Met de lancering van het Europees reisinformatie- en autorisatiesysteem (ETIAS), dat naar verwachting medio 2025 operationeel zal zijn, wil de EU veiligheidsrisico’s en criminele elementen vóór binnenkomst identificeren. Deze maatregelen zijn bedoeld om de grensveiligheid in Europa verder te versterken en de integriteit van het Schengengebied te behouden.